Thuế quan thời Tổng thống Trump: Thách thức toàn cầu và chiến lược cho nhà đầu tư

Dưới thời chính quyền Trump, chính sách thuế quan trở thành công cụ quan trọng trong chiến lược kinh tế và thương mại của Mỹ. Những thay đổi này thúc đẩy các doanh nghiệp điều chỉnh chuỗi cung ứng, tái cấu trúc hoạt động sản xuất và tìm kiếm thị trường thay thế nhằm thích nghi với môi trường kinh doanh mới. Điều này đặt ra nhiều thách thức đối với thị trường toàn cầu nói chung và nhà đầu tư cần vạch ra chiến lược mới để thích ứng với bối cảnh hiện tại. 

Cập nhật chính sách thuế quan mới của ông Trump 

Trước khi phân tích các thách thức toàn cầu và chiến lược nhà đầu tư cần thực hiện để ứng phó với bối cảnh hiện tại, việc cập nhật chính sách thuế quan dưới thời chính quyền Trump là rất cần thiết.

Giải quyết tình trạng khẩn cấp

Mối đe dọa nghiêm trọng do người nhập cư bất hợp pháp và ma túy gây ra, bao gồm fentanyl chết người dẫn đến tình trạng khẩn cấp quốc gia theo Đạo luật Quyền Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA).

Đến khi cuộc khủng hoảng được kiểm soát, Tổng thống Donald Trump sẽ áp dụng mức thuế bổ sung 25% đối với hàng nhập khẩu từ Canada và Mexico, cùng mức thuế bổ sung 10% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. Các nguồn tài nguyên năng lượng từ Canada sẽ chịu mức thuế thấp hơn ở mức 10%.

>>> XEM THÊM:

• Mỹ tạm hoãn áp thuế đối với các mặt hàng nhập khẩu từ Canada trong 30 ngày
• Canada sẽ như thế nào nếu Tổng thống Trump quyết định áp 25% thuế xuất khẩu
• Chính sách thuế mới của ông Trump ảnh hưởng đến cộng đồng người Việt tại Mỹ thế nào?

Tận dụng lợi thế để đảm bảo an toàn cho người dân Mỹ

Các chính quyền trước đây đã không tận dụng đầy đủ vị thế kinh tế của Mỹ như công cụ để bảo vệ biên giới khỏi nhập cư bất hợp pháp và chống lại nạn buôn bán fentanyl, mà thay vào đó để vấn đề kéo dài.

Quyền tiếp cận thị trường Mỹ là đặc quyền và quốc gia này là một trong những nền kinh tế mở nhất thế giới với mức thuế trung bình thấp nhất. Trong khi thương mại chiếm 67% GDP của Canada, 73% GDP của Mexico và 37% GDP của Trung Quốc, thì tại Mỹ con số này chỉ là 24%. Tuy nhiên, vào năm 2023, thâm hụt thương mại hàng hóa của Mỹ là lớn nhất thế giới, vượt mức 1 nghìn tỷ USD.

Thuế quan là công cụ mạnh mẽ và đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc bảo vệ lợi ích quốc gia. Tổng thống Trump đang sử dụng các công cụ sẵn có và thực hiện các hành động quyết đoán nhằm đặt an toàn của người dân Mỹ và an ninh quốc gia lên hàng đầu.

Mặc dù các chính quyền trước đây đã không tận dụng sức mạnh kinh tế vượt trội của Mỹ để bảo vệ lợi ích an ninh quốc gia, nhưng Tổng thống Trump thì khác.

>>> XEM THÊM:

• Ông Trump công bố mức thuế mới đối với nhiều quốc gia: Bắt đầu từ thép và nhôm
• Canada công bố hành động trả đũa sau khi ông Trump tuyên bố áp mức thuế cao
• Bitcoin giảm mạnh sau lệnh áp thuế quan của ông Trump 

Giữ lời hứa ngăn chặn làn sóng nhập cư bất hợp pháp và ma tuý

Khi cử tri bầu chọn ông Donald Trump làm Tổng thống với số phiếu áp đảo, họ đã trao cho ông nhiệm vụ đóng cửa biên giới. Và đó chính là những gì ông đang thực hiện. Các chính sách của chính quyền Biden đã gây ra cuộc khủng hoảng biên giới tồi tệ nhất trong lịch sử nước Mỹ. Hơn 10 triệu người nhập cư bất hợp pháp đã cố gắng vào Mỹ dưới thời Tổng thống Biden, bao gồm cả số lượng ngày càng tăng công dân Trung Quốc và những cá nhân có trong danh sách theo dõi khủng bố. Vấn đề này không chỉ giới hạn ở biên giới phía Nam – số lượng các vụ chạm trán tại biên giới phía bắc với Canada cũng đang gia tăng. Dòng người nhập cư bất hợp pháp liên tục đổ vào đã gây ra hậu quả nghiêm trọng đối với mọi khía cạnh của đời sống quốc gia – làm quá tải hệ thống trường học, giảm mức lương, làm giảm nguồn cung nhà ở và đẩy giá thuê lên cao, gây quá tải bệnh viện, tiêu tốn ngân sách phúc lợi và gia tăng tội phạm. Các băng đảng, kẻ buôn lậu, những kẻ buôn người và các loại ma túy trái phép đang tràn qua biên giới vào các cộng đồng Mỹ. Trong năm tài chính vừa qua, Lực lượng Hải quan và Biên phòng (CBP) đã thu giữ hơn 21,000 pound fentanyl tại biên giới, đủ để giết chết hơn 4 tỷ người.
Ước tính rằng các quan chức liên bang chỉ có thể thu giữ một phần nhỏ lượng fentanyl bị buôn lậu qua biên giới phía Nam. Các loại ma túy này đã khiến hàng chục nghìn người Mỹ tử vong mỗi năm, bao gồm khoảng 75,000 ca tử vong hàng năm do fentanyl.

>>> XEM THÊM:

• Toàn văn bài phát biểu của Tổng thống Donald Trump tại buổi lễ nhậm chức ngày 20/01/2025
• Chính sách định cư Mỹ thay đổi thế nào sau khi Tổng thống Trump nhậm chức?
• Giải thích các Sắc lệnh hành pháp về nhập cư do Tổng thống Donald Trump ban hành

Tiếp tục duy trì những chính sách đã thành công trước đây

Tổng thống Trump tiếp tục thể hiện cam kết của mình trong việc đảm bảo chính sách thương mại của Mỹ phục vụ lợi ích quốc gia. Như ông đã tuyên bố trong Bản Ghi nhớ về Chính sách Thương mại “Nước Mỹ là ưu tiên số một”, chính sách thương mại là một thành phần quan trọng trong an ninh quốc gia.

Tổng thống Trump đã cam kết vào tháng 11 rằng ông sẽ “ký tất cả các văn bản cần thiết để áp đặt mức thuế 25% đối với toàn bộ hàng hóa từ Mexico và Canada vào Mỹ nhằm đối phó với chính sách biên giới mở vô lý. Mức thuế này duy trì cho đến khi dòng chảy ma túy, đặc biệt là fentanyl, và người nhập cư bất hợp pháp chấm dứt xâm nhập vào đất nước chúng ta!”

Trong nhiệm kỳ đầu tiên, Tổng thống Trump đã thành lập Ủy ban Tổng thống về Chống nghiện Ma túy và Khủng hoảng Opioid, đồng thời tuyên bố cuộc khủng hoảng opioid là một tình trạng khẩn cấp về y tế công cộng. Ông cũng có thành tích lâu dài trong việc đặt lợi ích của Mỹ lên hàng đầu trong thương mại. Trước đó, ông đã thành công trong việc sử dụng thuế quan đối với Mexico để tăng cường bảo vệ biên giới. Khi an ninh quốc gia của Mỹ bị đe dọa bởi tình trạng dư thừa thép và nhôm trên toàn cầu, Tổng thống Trump đã hành động ngay lập tức để bảo vệ an ninh quốc gia bằng cách áp thuế nhập khẩu đối với các mặt hàng này. Trước hành vi trộm cắp sở hữu trí tuệ, ép buộc chuyển giao công nghệ và các hoạt động không công bằng khác của Trung Quốc, Tổng thống Trump đã mạnh mẽ áp đặt thuế quan đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, sử dụng đòn bẩy đó để đạt được một thỏa thuận kinh tế song phương lịch sử.

>>> XEM THÊM:

• Tổng quan về hệ thống bảo hiểm y tế ở Mỹ
• Medicaid là gì? Chương trình bảo hiểm sức khỏe Medicaid của Mỹ
• 142 mặt hàng Mỹ bị Canada đánh thuế 25% kể từ ngày 04/02/2025

Chính sách thuế quan mới của ông Trump gây ra thách thức toàn cầu

Mặc dù không có bất kỳ thay đổi trực tiếp nào đối với hoạt động thương mại của một số quốc gia, nhưng vẫn có thể có những tác động lan tỏa và điều này sẽ tác động đến nền kinh tế toàn cầu.

Canada, Mexico và EU là những nước xuất khẩu nông sản lớn và nếu rào cản thương mại vào Mỹ tăng lên, có khả năng các sản phẩm này sẽ được chuyển hướng đến nơi khác trên thế giới, nơi có chi phí giao dịch thấp hơn. Có nguy cơ nhiều sản phẩm hơn có thể được chuyển hướng đến Vương Quốc Anh theo kịch bản này.

Thuế quan cũng có thể dẫn đến lạm phát vì chúng làm cho việc nhập khẩu hàng hóa đắt hơn. Điều này có thể tác động đến giá cả, đặc biệt là đối với những sản phẩm rẻ hơn có thể đã được nhập khẩu hoặc đối với các quốc gia phụ thuộc vào nhập khẩu để đáp ứng nhu cầu và mong muốn của người dân.

Những tác động khác bao gồm tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm hơn, chưa hết, thị trường chứng khoán sẽ chứng kiến ​​đợt giảm đáng kể sau thông báo mới về thuế quan. Cả đồng đô la Canada và peso Mexico đều lao dốc và đồng đô la Mỹ tăng giá. Với lạm phát cao hơn sẽ dẫn đến lãi suất cao hơn và sau đó là chi phí vay cao hơn. Giá cả cao hơn cũng có thể cản trở nhu cầu và có tác động lan tỏa đến doanh nghiệp và chi tiêu của người tiêu dùng.

Sự kiện nào có thể tác động lớn nhất đến thị trường năm 2025?

Lạm phát và thuế quan là các yếu tố chính tác động đến thị trường năm 2025

Lo ngại về lạm phát đã tăng thêm 24 điểm phần trăm so với năm trước. Theo khảo sát của JPMorgan e-Trading, lạm phát và thuế quan có khả năng là những yếu tố chính tác động đến thị trường trong năm nay.

Khi được hỏi về thách thức lớn nhất trong năm 2025, sự biến động được các nhà giao dịch đề cập nhiều nhất, lặp lại mối quan ngại của năm 2024. Năm nay, 41% người tham gia khảo sát cho rằng đây là thách thức hàng đầu, trong khi năm 2024 con số này là 28%.

“Điểm khác biệt của năm nay là thời điểm xảy ra biến động có phần bất ngờ. Trái ngược với trước đây, khi sự biến động gắn liền với các sự kiện theo lịch trình như bầu cử hoặc dữ liệu bảng lương phi nông nghiệp, năm nay chúng ta đang chứng kiến nhiều biến động đột ngột hơn do phản ứng trước các tiêu đề tin tức liên quan đến kế hoạch của chính quyền, dẫn đến những phản ứng vội vàng trên thị trường,” Eddie Wen, Giám đốc toàn cầu về thị trường kỹ thuật số tại JPMorgan, nhận định.

Những thách thức lớn nhất trong năm 2025

Tiếp cận thanh khoản, thay đổi quy định và chi phí dữ liệu thị trường là các thách thức lớn

Báo cáo e-Trading của JPMorgan cũng đã khảo sát các nhà giao dịch về những mối quan ngại lớn nhất liên quan đến cấu trúc thị trường, trong đó khả năng tiếp cận thanh khoản, thay đổi quy định và chi phí dữ liệu thị trường là những vấn đề hàng đầu.

Một trong những xu hướng được phản ánh qua khảo sát của ngân hàng này là sự gia tăng của giao dịch điện tử. Các nhà giao dịch dự đoán rằng tỷ lệ giao dịch điện tử sẽ tiếp tục tăng đối với tất cả các sản phẩm được giao dịch vào năm tới, từ lãi suất thị trường mới nổi đến hàng hóa và chênh lệch tín dụng.

Tỷ lệ thuế nhập khẩu trung bình lên mức cao nhất trong hơn 50 năm qua, chưa từng thấy kể từ năm 1969

Dựa trên biểu đồ và thông tin từ Tax Foundation, nếu các mức thuế quan mà Tổng thống Donald Trump đề xuất đối với Trung Quốc, Mexico và Canada được thực thi, mức thuế trung bình đối với tất cả hàng nhập khẩu vào Mỹ sẽ tăng gấp 3 lần, từ mức hiện tại khoảng 2.5% lên hơn 7%. Điều này sẽ đưa tỷ lệ thuế nhập khẩu trung bình lên mức cao nhất trong hơn 50 năm qua, chưa từng thấy kể từ năm 1969.

Biểu đồ cũng minh họa các giai đoạn trước đây khi thuế quan của Mỹ đạt đỉnh, bao gồm Đạo luật McKinley, Đạo luật Dingley và Đạo luật Hawley-Smoot, cùng với các mức thuế từ nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump vào năm 2018-2019. Việc tăng thuế này có thể có tác động sâu rộng đến nền kinh tế Mỹ, ảnh hưởng đến giá cả tiêu dùng, chuỗi cung ứng và quan hệ thương mại quốc tế.

>>> XEM THÊM: Chiến tranh thương mại leo thang khi ông Trump áp thuế mới và Canada trả đũa

Chiến lược cho nhà đầu tư trong bối cảnh áp dụng thuế quan mới 

Để thích nghi với bối cảnh hiện tại, các nhà đầu tư cần lên kế hoạch chiến lược ứng phó phù hợp. Dưới đây là một số gợi ý để các nhà đầu tư tham khảo: 

Theo dõi các mốc quan trọng và lập kế hoạch đối phó với bất ổn

• Ngày 01/02/2025: Tổng thống Trump đã xác định đây là ngày có thể thực thi các biện pháp thuế quan. Các doanh nghiệp nên sẵn sàng đối mặt với những tác động ngay lập tức đến giá cả, chuỗi cung ứng và mối quan hệ thương mại.
• Ngày 01/04/2025: Sắc lệnh hành pháp “Chính sách Thương mại của Mỹ” yêu cầu điều tra về thâm hụt thương mại Mỹ, với kết quả có thể dẫn đến các biện pháp thuế quan bổ sung hoặc các biện pháp thương mại khác. Các doanh nghiệp nên chuẩn bị các kế hoạch dự phòng trước thời điểm này.

Mặc dù hàng hóa đang vận chuyển thường được miễn thuế suất (bao gồm cả thuế đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc vào Canada), nhưng Canada không có nghĩa vụ phải miễn thuế đối với hàng đang trên đường nhập khẩu. Ngoài ra, Điều 53 của Luật Thuế Hải Quan Canada cho phép áp dụng thuế quan hồi tố, gây ra những thách thức đáng kể cho các nhà xuất khẩu Mỹ và nhà nhập khẩu Canada, khi họ không thể điều chỉnh mức nhập khẩu sau khi thuế suất có hiệu lực.

Hợp tác với khách hàng và nhà cung cấp

• Đàm phán trách nhiệm thuế quan trước: Chủ động liên hệ với khách hàng và nhà cung cấp để xác định rõ bên nào chịu trách nhiệm nếu thuế quan được áp dụng.
• Tập trung vào hợp đồng ngắn hạn: Trong bối cảnh chính sách thuế quan có thể thay đổi nhanh chóng, các doanh nghiệp nên ưu tiên các hợp đồng ngắn hạn để tận dụng tính linh hoạt.
• Ngăn chặn tranh chấp về giá cả: Xác định trước các tác động giá cả của thuế quan trong các cuộc đàm phán để giảm thiểu tranh chấp và gián đoạn chuỗi cung ứng.

Xem xét lại hợp đồng và Incoterms

• Hiểu rõ trách nhiệm thuế quan theo Incoterms:
  • DDP (Delivered Duty Paid): Người bán chịu trách nhiệm trả thuế.
  • FOB (Free on Board) hoặc EXW (Ex Works): Người mua chịu trách nhiệm nhập khẩu và trả thuế.
  • CIF (Cost, Insurance, and Freight): Người bán chịu chi phí vận chuyển, nhưng người mua chịu thuế quan.
• Xem xét các điều khoản về sự kiện bất khả kháng (force majeure): Nếu thuế quan làm tăng chi phí đáng kể, một số bên có thể muốn hủy hợp đồng hoặc thay đổi điều khoản.

Giảm thiểu chi phí thuế bằng cách điều chỉnh chuyển giá (transfer pricing)

Tham vấn ý kiến của các luật sư thuế của Mỹ trước khi xuất khẩu hàng hóa sang Mỹ có thể giảm giá trị hải quan bằng cách bán hàng cho một công ty con tại Mỹ trước khi bán lại cho khách hàng cuối cùng.

Tìm kiếm sự hỗ trợ của Chính phủ và các tổ chức liên quan 

• Đề nghị hỗ trợ từ Chính phủ trong việc xuất khẩu hàng hóa. 
• Hợp tác với hiệp hội các ngành chịu ảnh hưởng bởi chính sách thương mại mới của Mỹ.
• Đề xuất miễn thuế đối với các mặt hàng thiết yếu nhập khẩu vào thị trường Mỹ.

Đa dạng hóa thị trường

• Các doanh nghiệp phụ thuộc nhiều vào thương mại Mỹ nên mở rộng sang các thị trường khác như Châu Âu (CETA), Châu Á (CPTPP), Hàn Quốc, và Nam Mỹ.
• Tăng cường thị phần nội địa để giảm thiểu rủi ro từ các biện pháp thuế quan của Mỹ.

Thuế quan dưới thời Tổng thống Trump không chỉ định hình lại chính sách thương mại toàn cầu mà còn đặt ra những thách thức lớn đối với doanh nghiệp và nhà đầu tư quốc tế. Việc tăng thuế nhập khẩu, trước mắt là đối với hàng hóa từ Canada, Mexico, Trung Quốc và sau đó là nhiều các quốc gia đối tác thương mại lớn của Mỹ có thể gây ra sự xáo trộn trong chuỗi cung ứng, làm gia tăng chi phí sản xuất và ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế. Trong bối cảnh đầy biến động này, việc theo dõi sát sao chính sách thương mại của Mỹ và tác động đến nền kinh tế của quốc gia sở tại, việc tìm kiếm các biện pháp giảm thiểu rủi ro thuế quan và điều chỉnh chiến lược đầu tư phù hợp là chìa khóa giúp doanh nghiệp và nhà đầu tư duy trì lợi thế cạnh tranh.

🏢: Tầng 44 Bitexco Financial Tower, 02 Hải Triều, Bến Nghé, Quận 1, HCM.

🏛️: Tầng 19, Capital Place, 29 Liễu Giai, Ba Đình, Hà Nội.

☎️: (+84)979 355 355

Khám phá thêm về SI Group

Facebook | Zalo | Linkedin | Youtube

>> XEM THÊM:

• New Zealand lạc quan về mối quan hệ thương mại với Mỹ dù toàn cầu đối mặt với mối đe dọa thuế quan
• 6 thay đổi sâu rộng sẽ được thực hiện ngay khi ông Trump nhậm chức
• Tổng thống Trump đắc cử, cơ hội mới cho các nhà đầu tư EB-5
• Những chính sách định cư Mỹ nổi bật năm 2024
• Sinh viên vay tiền học ở Mỹ cần lưu ý gì khi Tổng thống Trump giải thể Bộ Giáo dục?
• Tổng quan dự đoán thay đổi trong chính sách định cư Mỹ 2025
• Trẻ sinh ra ở Mỹ sẽ ra sao khi cha mẹ chúng bị trục xuất?
• Làm cách nào để đầu tư lấy quốc tịch Mỹ?