Chiến tranh thương mại leo thang khi ông Trump áp thuế mới và Canada trả đũa

Giữa những cảnh báo về giá cả tăng vọt, Canada đã nhanh chóng có động thái trả đũa, Trung Quốc tuyên bố đã chuẩn bị các biện pháp đối phó, còn Mexico cho biết sẽ sớm công bố phản ứng của mình.

Trước đó, Mỹ và các đối tác thương mại lớn nhất của quốc gia này đang bước vào thời kỳ bảo hộ thương mại mới, khi Canada, Mexico và Trung Quốc tuyên bố sẽ thực hiện các biện pháp trả đũa đối với thuế quan mới mà Tổng thống Donald Trump đã áp đặt.

Từ mật ong đến cà chua, từ quần áo đến bồn cầu, hơn 100 tỷ USD hàng hóa Mỹ nhập khẩu vào Canada sẽ bị áp thuế 25%.

>>> XEM THÊM:

• Mỹ tạm hoãn áp thuế đối với các mặt hàng nhập khẩu từ Canada trong 30 ngày
• 142 mặt hàng Mỹ bị Canada đánh thuế 25% kể từ ngày 04/02/2025  
• Canada có thể gia nhập EU khi quan hệ với Mỹ đang căng thẳng?

“Chúng tôi không muốn ở đây” Thủ tướng Justin Trudeau phát biểu trong bài diễn văn truyền hình từ Ottawa nhấn mạnh mối quan hệ bền chặt giữa 2 quốc gia láng giềng. 

Trung Quốc cũng đã tuyên bố sẽ “thực hiện các biện pháp đối phó tương ứng để kiên quyết bảo vệ quyền và lợi ích của mình.” Trung Quốc cũng cho biết sẽ khởi kiện Mỹ tại Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

Cùng ngày, trong một video được phát hành, Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum tuyên bố rằng nếu không đạt được thỏa thuận với Mỹ, bà sẽ công bố các bước đầu tiên của kế hoạch B. Trước đó, bà Sheinbaum đã cảnh báo về các biện pháp thuế quan và phi thuế quan nhằm đáp trả chính sách của Mỹ.

Chính sách mà ông Trump công bố bao gồm:

• Canada và Mexico sẽ bị áp thuế 25% đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu, ngoại trừ năng lượng và dầu mỏ của Canada, sẽ bị đánh thuế 10%.
• Hàng hóa Trung Quốc cũng bị áp thuế 10%.
• Chấm dứt quyền miễn thuế đối với hàng hóa trị giá lên đến 800 USD/ngày từ mỗi nước. Điều này giáng đòn mạnh mẽ vào các công ty thương mại điện tử khổng lồ như Temu và Shein, vốn vận chuyển hàng trực tiếp từ các nhà máy ở Trung Quốc đến các hộ gia đình Mỹ, bỏ qua các nhà bán lẻ Mỹ.

Các mức thuế này sẽ có hiệu lực ngày 04/02/2025 và cộng thêm vào các thuế quan hiện có.

Việc xóa bỏ quy chế miễn thuế đối với các lô hàng nhỏ từ cả 3 quốc gia đồng nghĩa với việc người tiêu dùng Mỹ sẽ phải trả thuế không chỉ đối với thuế quan mới mà còn đối với nhiều thuế quan trước đây đã được áp dụng cho quần áo và hàng tiêu dùng khác.

Ông Trump bảo vệ quyết định áp thuế của mình, mặc dù ông thừa nhận có thể gây ra hậu quả kinh tế. “Sẽ có một số tổn thất? Có thể có, nhưng cũng có thể không!” ông viết trên mạng xã hội của mình sau khi công bố. 

Ông Trump tuyên bố rằng mục tiêu của thuế quan là giảm dòng chảy của opioid fentanyl vào Mỹ, cũng như hạn chế người di cư bất hợp pháp vào nước Mỹ. Tuy nhiên, thực tế dòng chảy ma túy và di cư bất hợp pháp từ Canada vào Mỹ là rất nhỏ.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, khi ông Trump áp thuế đối với Trung Quốc, một số nghiên cứu cho thấy chi phí đã được chuyển một phần sang người tiêu dùng Mỹ. Tuy nhiên, nhiều nhà cung cấp Trung Quốc cũng giảm giá để bù đắp tác động của thuế quan.

Hầu hết các nghị sĩ Cộng hòa đều im lặng hoặc ủng hộ thuế quan của ông Trump, ngay cả khi cử tri lo ngại về giá cả tăng cao. Một trong số ít người lên tiếng phản đối là Thượng nghị sĩ Rand Paul (Kentucky), người thường xuyên chỉ trích Trump. “Thuế quan thực chất chỉ là thuế,” ông viết trên mạng xã hội. “Những người bảo thủ từng đoàn kết chống lại các loại thuế mới. Đánh thuế thương mại sẽ đồng nghĩa với ít thương mại hơn và giá cả cao hơn.” 

Tuy nhiên, phần lớn các thành viên Đảng Cộng hòa không bày tỏ quan điểm tương tự. Thượng nghị sĩ Bernie Moreno (Ohio) ca ngợi động thái này, viết trên mạng xã hội: “Ohio sẵn sàng chào đón bất kỳ công ty nào muốn sản xuất tại Mỹ!”

Lãnh đạo Đảng Cộng hòa cũng thể hiện sự ủng hộ. Thượng nghị sĩ John Barrasso (Wyoming) phát biểu trên Fox News: “Chúng ta cần loại bỏ fentanyl. Chúng ta cần gửi thông điệp mạnh mẽ đến Trung Quốc, Mexico và Canada để ngăn fentanyl vào nước Mỹ.”

Trong khi đó, Đảng Dân chủ dành cả cuối tuần để chỉ trích Trump vì làm tăng chi phí sinh hoạt tại Mỹ.

Dân biểu Gabe Vasquez (New Mexico) tuyên bố: “Chỉ trong một quyết định liều lĩnh, Tổng thống đã khiến giá xăng, xe tải, máy tính và mọi thứ trong siêu thị – từ bơ đến rượu tequila – tăng giá.”

Không rõ Trung Quốc sẽ thành công như thế nào tại Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), bởi vì từ nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, Mỹ đã ngăn chặn việc bổ nhiệm Thẩm phán vào cơ quan này.

Kể từ cuối năm 2019, WTO không thể thành lập đủ số Thẩm phán để ra phán quyết chính thức. Trung Quốc có thể đưa vụ kiện ra hội đồng xét xử nhưng không thể kháng cáo để có phán quyết ràng buộc về mặt pháp lý.

Trong quá khứ, khi ông Trump áp thuế đối với Trung Quốc, Bắc Kinh đã đáp trả bằng cách áp thuế lên hàng xuất khẩu của Mỹ. Tuy nhiên, do Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ nhiều hơn nhập khẩu, họ nhanh chóng cạn kiệt các mặt hàng để đánh thuế.

Tháng trước, các quan chức thực thi pháp luật Mỹ kêu gọi chấm dứt việc miễn thuế đối với các lô hàng nhỏ từ Trung Quốc, cho rằng nó giúp buôn lậu fentanyl vào Mỹ. Bộ Thương mại Trung Quốc đã ra tuyên bố kêu gọi Mỹ “xử lý vấn đề fentanyl một cách khách quan, thay vì đe dọa nước khác bằng thuế quan.” Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng bảo vệ lập trường của mình, cho rằng nguyên nhân thực sự của cuộc khủng hoảng fentanyl tại Mỹ là vấn đề nghiện ma túy nội địa, không phải do xuất khẩu từ Trung Quốc.

Tổng thống Claudia Sheinbaum (Mexico) cũng có quan điểm tương tự: “Nếu họ muốn hành động, họ không nên nhắm vào Mexico, mà hãy tập trung vào chính nước Mỹ, nơi họ chưa làm gì để ngăn chặn việc buôn bán bất hợp pháp loại thuốc này và nhiều loại khác.” Bà Sheinbaum cho biết bà đang chờ phản hồi từ ông Trump về đề xuất thành lập nhóm công tác chung giữa hai nước để giải quyết vấn đề fentanyl.

Sau khi ông Trump công bố thuế quan mới, Trudeau cảnh báo rằng quyết định của Mỹ sẽ gây thiệt hại cho chính người dân Mỹ: “Đây là một lựa chọn sẽ gây tổn hại cho người Canada, nhưng hơn thế nữa, nó sẽ có hậu quả thực sự đối với người dân Mỹ. Thuế quan đánh vào Canada có thể khiến các nhà máy ô tô Mỹ và các cơ sở sản xuất khác phải đóng cửa.” Tỉnh bang Ontario và Nova Scotia tuyên bố sẽ ngừng bán bia, rượu vang và rượu mạnh của Mỹ trong các cửa hàng quốc doanh. Tại British Columbia, Thủ hiến David Eby tuyên bố tỉnh sẽ ngừng bán rượu sản xuất tại các “bang ủng hộ Trump”.

Trước mắt ngay ngày có hiệu lực áp dụng thuế quan mới, Thủ tướng Canada đã có hành động cam kết sẽ tăng cường an ninh biên giới giữa 2 quốc gia và Tổng thống Donald Trump ra thông báo tạm hoãn áp thuế mới đối với Canada trong 30 ngày. Đây là thời gian vàng để các bên đàm phán đưa ra quyết định cuối cùng. Mối quan hệ giữa Canada và Mỹ sẽ tiếp tục căng thẳng hay dần được xoa dịu trong tương lai? Tất cả vẫn là ẩn số đối với người dân Canada và Mỹ, và chúng ta. 

Để cập nhật các tin tức mới nhất về Mỹ và Canada, quý vị có thể truy cập vào Chuyên mục Tin tức của SI Group hoặc liên hệ với đội ngũ chuyên viên của chúng tôi:

🏢: Tầng 44 Bitexco Financial Tower, 02 Hải Triều, Bến Nghé, Quận 1, HCM.

🏛️: Tầng 19, Capital Place, 29 Liễu Giai, Ba Đình, Hà Nội.

☎️: (+84)979 355 355

Khám phá thêm về SI Group

Facebook | Zalo | Linkedin | Youtube

>>> XEM THÊM:

• Bitcoin giảm mạnh sau lệnh áp thuế quan của ông Trump
• Giải thích các Sắc lệnh hành pháp về nhập cư do Tổng thống Donald Trump ban hành
• Toàn văn bài phát biểu của Tổng thống Donald Trump tại buổi lễ nhậm chức ngày 20/01/2025
• 200 Sắc lệnh được Tổng thống Trump ký ban hành sau khi nhậm chức