Sắc lệnh Thẻ Vàng của Tổng thống Trump sẽ tác động như thế nào đến chính sách nhập cư Hoa Kỳ?
Vào thứ Sáu, ngày 21 tháng 9 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một loạt sắc lệnh hành pháp nhằm thực hiện những thay đổi đáng kể đối với chính sách nhập cư kinh tế của Hoa Kỳ, đặc biệt liên quan đến thị thực H-1B và thẻ xanh.
Trong cùng tuyên bố, ông Trump cũng thông báo rằng chính quyền của ông sẽ chính thức triển khai Trump Card trị giá 5 triệu USD, từng được công bố trước đó, với một số điều chỉnh và giới thiệu thêm ba hạng thẻ mới trong hệ thống này.
Đáng chú ý nhất, theo các quy định mới, người sở hữu Thẻ Bạch Kim (Platinum Card) – phiên bản được tái định danh trong chương trình sẽ bị giới hạn thời gian lưu trú tại Hoa Kỳ trong 270 ngày. Sau khoảng thời gian này, nếu tiếp tục hiện diện tại Mỹ, họ sẽ chịu nghĩa vụ đóng thuế toàn cầu giống như công dân hoặc thường trú nhân Hoa Kỳ.
Sắc lệnh hành pháp có được xem là “luật” hay không?
Phần lớn các học giả pháp lý đều đồng thuận rằng, tương tự nhiều sắc lệnh hành pháp trước đây của Tổng thống Trump, các sắc lệnh và tuyên bố lần này có dấu hiệu vượt quá thẩm quyền pháp lý (ultra vires), ngay cả dưới những cách diễn giải rộng rãi nhất về quyền lực hành pháp của tổng thống trong mô hình chính phủ hợp nhất (unitary executive theory). Trong một số trường hợp, các sắc lệnh này vi phạm Hiến pháp Hoa Kỳ, và trong những trường hợp khác, chúng cần có sự phê chuẩn của Quốc hội mới có thể trở thành luật chính thức.
Tuy nhiên, các sắc lệnh hành pháp vẫn tạo ra tác động tức thời trên thực tế, ngay cả khi chúng chưa có giá trị pháp lý hoàn chỉnh tại thời điểm được Tổng thống ký ban hành.
Một ví dụ điển hình là sắc lệnh hành pháp về quyền công dân theo nơi sinh (birthright citizenship). Mặc dù sắc lệnh này mâu thuẫn rõ ràng với Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Hoa Kỳ, nhưng Tòa án Tối cao Mỹ sẽ cần một khoảng thời gian đáng kể để xem xét và ra phán quyết cuối cùng về tính hợp hiến của sắc lệnh được ban hành ngày 20 tháng 1 năm 2025.
Tổng thống Donald Trump trong buổi ra mắt chính thức Thẻ Vàng (Nguồn: Fox News)
Trong lúc chờ đợi phán quyết của tòa án, bên cạnh việc làm hài lòng lực lượng cử tri ủng hộ phong trào MAGA, Tổng thống Trump đã tạo ra sự thay đổi rõ rệt trong hành vi của nhóm đối tượng là những bậc cha mẹ tương lai không mang quốc tịch Mỹ, những người từng có kế hoạch sinh con tại Hoa Kỳ. Nhóm này không chỉ bao gồm các “du khách sinh con” (birth tourists), người nhập cư bất hợp pháp, và những cá nhân đang cư trú hợp pháp tại Mỹ theo diện thị thực không định cư, mà còn bao gồm cả những người có tình trạng thường trú nhân (green card).
Việc ông Trump ký ban hành sắc lệnh hành pháp về quyền công dân theo nơi sinh đã khiến bộ máy hành chính lâm vào trạng thái “đóng băng”, đồng thời gieo vào tâm trí các bậc cha mẹ tương lai một mối nghi ngại rằng tòa án có thể sẽ không hủy bỏ sắc lệnh này. Trên thực tế, điều này đã gây ra nhiều khó khăn hành chính nghiêm trọng cho các gia đình sắp sinh con, đặc biệt trong các thủ tục cấp hộ chiếu Mỹ cho trẻ sơ sinh.
Vì những người đã mang thai vào thời điểm đó chắc chắn sẽ sinh con trước khi Tòa án Tối cao Hoa Kỳ (SCOTUS) đưa ra phán quyết cuối cùng, nhiều người đã quyết định không sinh con tại Mỹ để tránh rủi ro phát sinh.
Do đó, mặc dù gần như không có cơ sở pháp lý để trực tiếp cấm tình trạng gọi là “du lịch sinh con”, chính quyền Trump vẫn đạt được tác động thực tiễn trong việc kiềm chế hiện tượng mà họ coi là một vấn đề nghiêm trọng.
Vậy nên, tạm gác lại câu hỏi liệu những sắc lệnh và tuyên bố này có được ban hành thành luật hay không, chúng ta cần xem xét tác động cụ thể mà chúng đã gây ra trong thực tế.
Mức tác động thực tiễn của khoản phí 100.000 USD đối với visa H-1B là gì?
Tác động tức thời đầu tiên chính là việc các nhà tuyển dụng cũng như những người đang nắm giữ visa H-1B không có đủ thông tin cụ thể từ sắc lệnh hành pháp để hiểu rõ những quy định mới thực sự đề xuất điều gì.
Chính sự thiếu minh bạch này đã gây ra tình trạng hỗn loạn, khi nhiều người giữ visa H-1B hoặc hủy bỏ kế hoạch di chuyển quốc tế, hoặc vội vã quay trở lại Hoa Kỳ trước thời điểm 21/9, thời điểm được nêu là ngày chính thức áp dụng các quy định mới.
Về lâu dài, nhiều giám đốc nhân sự và quản lý cấp cao phụ thuộc vào lao động H-1B đã bắt đầu điều chỉnh lại định hướng tuyển dụng (Nguồn: The Times of India)
Trong trung và dài hạn, các giám đốc nhân sự và quản lý cấp cao tại các công ty đang sử dụng lao động theo diện visa H-1B đang bắt đầu cân nhắc lại toàn bộ chiến lược tuyển dụng của mình. Họ nhận ra rằng, dù Tổng thống Trump chỉ có đa số mong manh tại cả Thượng viện và Hạ viện, khả năng rất cao là ông sẽ thành công trong việc thúc đẩy thông qua dự luật nhằm biến khoản phí đề xuất này thành hiện thực.
Trong bối cảnh đó, bài toán kinh tế đặt ra cho doanh nghiệp là phải lựa chọn giữa:
- Đầu tư thời gian và chi phí để đào tạo một sinh viên tốt nghiệp tại Mỹ đến mức có thể đảm nhận công việc hiệu quả trong tương lai; hoặc
- Tuyển dụng một lao động nước ngoài có tay nghề và kinh nghiệm phù hợp, có thể nhanh chóng bắt nhịp và tạo ra giá trị ngay lập tức.
Đồng thời, tính toán này cũng cần phải tính đến việc liệu khoản phí 100.000 USD sẽ là chi phí một lần duy nhất hay chi phí hàng năm, điều chưa được sắc lệnh làm rõ.
Tác động của đề xuất “Thẻ Vàng” trị giá 1 triệu USD là gì?
Tương tự như khoản phí 100.000 USD đối với visa H-1B, sắc lệnh hành pháp liên quan đến Thẻ Vàng đã gây ra một làn sóng bất định sâu rộng trong nhiều lĩnh vực thuộc hệ thống di trú kinh tế của Hoa Kỳ. Và cũng giống như trường hợp H-1B, có thể giả định rằng một Quốc hội linh hoạt sẽ dần thông qua các đạo luật cần thiết, biến những đề xuất còn mơ hồ này trở thành các quy định pháp lý cụ thể trong tương lai.
Tuy nhiên, tác động thực tiễn ngay lập tức của chương trình này có thể sẽ diễn ra theo cách nào? Có thể ví dụ tương tự với các bậc cha mẹ đang mong con: nhiều người nước ngoài sẽ “án binh bất động”, chờ đợi Quốc hội chính thức ban hành các quy định thực thi. Cụ thể:
- Visa EB-5: Liệu chương trình Thẻ Vàng có gây ra sự “lấn lướt” đối với thị trường EB-5 hiện nay, khi mang lại một lựa chọn nhanh hơn, tránh được các rào cản về quota quốc gia và thủ tục hành chính rườm rà? Nói cách khác, liệu những người đang theo đuổi thẻ xanh theo diện EB-5 có quyết định chuyển hướng sang phương án “quyên góp” để lấy Thẻ Vàng, thay vì đầu tư vào các dự án EB-5 truyền thống với thời gian xử lý kéo dài?
- Các diện visa không định cư như E1, E2, L1 và O, vốn đang hướng đến thẻ xanh qua chiến lược EB-3: Liệu trong tương lai, luật pháp có quy định mức đầu tư tối thiểu bắt buộc đối với các nhóm visa này, ngay cả khi đương đơn chưa có ý định chuyển sang diện thường trú nhân thông qua chiến lược EB-3?
Đây là một số tác động tức thì dễ thấy nhất, tuy nhiên chắc chắn vẫn còn nhiều hệ lụy khác mà các chuyên gia giàu kinh nghiệm sẽ tiếp tục phân tích và làm rõ.
Phó Tổng thống Hoa Kỳ và Chủ tịch Thượng viện JD Vance (Nguồn: ABC News)
Tác động của đề xuất Thẻ Bạch Kim mới (hay còn gọi là Trump Card 2.0) sẽ như thế nào?
Tương tự như thông báo ban đầu về “Trump Card”, hiện không có bất kỳ sắc lệnh hành pháp chính thức nào được ban hành để làm cơ sở phân tích chi tiết. Thay vào đó, một thông báo trên trang web trumpcard.gov cho biết:
“Với khoản đóng góp 5 triệu USD, quý vị sẽ có quyền lưu trú tại Hoa Kỳ lên đến 270 ngày mà không bị đánh thuế đối với thu nhập phát sinh ngoài Hoa Kỳ.”
Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick thậm chí còn chia sẻ thêm rằng chương trình mới với tên gọi “Thẻ Bạch Kim” (Platinum Card) sẽ không mang lại quyền nhập tịch và phải được Quốc hội thông qua trước khi chính thức triển khai.
Điều này hàm ý rằng đây sẽ là một diện thị thực không định cư mới, cho phép cá nhân lưu trú vượt mức quy định của Luật Thuế nội địa Hoa Kỳ (Internal Revenue Code) về “hiện diện đáng kể” (substantial presence) mà vẫn chưa bị đánh thuế toàn cầu. Cụ thể, con số 270 ngày vượt xa mức tối đa 182 ngày đang áp dụng đối với những cá nhân sử dụng lập luận “mối liên kết gần gũi hơn” (closer connection) để tránh nghĩa vụ thuế toàn cầu tại Mỹ.
Đáng lưu ý, thời gian 270 ngày này cũng thấp hơn so với mức 365 ngày đầy đủ từng được quảng bá trong phiên bản ban đầu của “Trump Card”.
Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick (Nguồn: shutterstock.com)
Điểm hấp dẫn lớn nhất của chương trình Thẻ Bạch Kim là: cho phép cá nhân lưu trú tại Hoa Kỳ đến 270 ngày mà không trở thành đối tượng chịu thuế toàn cầu. Tuy nhiên, để hiện thực hóa quyền lợi này một cách hợp pháp, Quốc hội Mỹ không chỉ cần thông qua các đạo luật di trú, mà còn phải điều chỉnh cả luật thuế hiện hành, đặc biệt là về thời gian kích hoạt nghĩa vụ thuế toàn cầu.
Đây là một thách thức đáng kể, xét đến tương quan lực lượng chính trị hiện tại, khi đảng Cộng hoà chỉ chiếm đa số mong manh tại cả Thượng viện và Hạ viện cùng với những rào cản nội bộ như Điều khoản 5(b), Quy tắc XXI của Hạ viện Hoa Kỳ. Giả định rằng Quốc hội sẽ giới thiệu, thông qua và Tổng thống ký ban hành các luật cần thiết liên quan đến di trú và thuế, chúng ta hãy cùng đánh giá sức hấp dẫn thực sự của Thẻ Bạch Kim đối với nhóm đối tượng mục tiêu – giới siêu giàu toàn cầu (UHNW).
Tóm lại, rất ít người sẽ chấp nhận chi trả một khoản “chi phí chìm” lên tới 5 triệu USD chỉ để đổi lấy thêm 91 ngày lưu trú tại Hoa Kỳ mà không trở thành đối tượng đóng thuế toàn cầu. Như đã phân tích trước đây, nhóm đối tượng này hiện có thể tận dụng chiến lược tích hợp giữa thị thực không định cư như L-1, E1 hoặc E2, cùng với lập luận “closer connection” để được phép lưu trú hợp pháp tại Mỹ đến 182 ngày mà không bị ràng buộc bởi nghĩa vụ thuế toàn cầu.
Tất cả những điều này có ý nghĩa gì?
Rõ ràng, mặc dù các sắc lệnh hành pháp nói trên chưa chính thức trở thành luật, nhưng chúng đã tạo ra những tác động tức thời trên nhiều khía cạnh của hệ thống di trú kinh tế Hoa Kỳ.
Từ người giữ thị thực H-1B và các nhà tuyển dụng, đến những đơn vị xúc tiến chương trình EB-5, hay các cá nhân giàu có có nhu cầu lưu trú dài hạn tại Mỹ – nhiều kế hoạch hiện tại buộc phải tạm dừng, chờ Quốc hội vào cuộc và ban hành các quy định cụ thể. Liệu những phản ứng này có đúng với kỳ vọng hoặc dự liệu ban đầu của chính quyền Trump hay không, có lẽ chỉ thời gian mới có thể trả lời.
Để được cập nhật các chính sách di trú mới nhất và tư vấn chi tiết các lộ trình định cư toàn cầu, quý vị vui lòng liên hệ với các chuyên gia của SI Group:
🏢: Tầng 44, Bitexco Financial Tower, 02 Hải Triều, P. Sài Gòn, TP. Hồ Chí Minh
🏛️: Tầng 19, Capital Place, 29 Liễu Giai, P. Ngọc Hà, TP. Hà Nội
☎️: (+84)979 355 355
Khám phá thêm về SI Group
Facebook | Zalo | Linkedin | Youtube
>>> XEM THÊM:
Để được tư vấn chính xác, nhanh chóng và bảo mật, Quý khách liên hệ trực tiếp Hotline (+84) 979 355 355 hoặc để lại thông tin. Đội ngũ với hơn 20 năm kinh nghiệm của SI Group luôn sẵn sàng để kết nối và tư vấn miễn phí.
