Malta xem xét nghiêm túc việc thu hồi quốc tịch của nhà đầu tư sau khi bị kết án tội rửa tiền

Theo thông tin chia sẻ trên tờ Thời báo Kinh tế Malta, đại diện cơ quan quản lý Chương trình đầu tư lấy quốc tịch của quốc gia này cho biết họ đang nghiêm túc xem xét việc thu hồi hộ chiếu và quốc tịch của Semen Kuksov, 24 tuổi, con trai của doanh nhân người Nga tên là Vladimir Anatolyevich Kuksov, người đã được cấp quốc tịch thông qua Chương trình đầu tư lấy quốc tịch Malta. 

Hồi tháng 2 vừa qua, Tòa án ở Vương Quốc Anh đã kết án Semen Kuksov 5 năm 7 tháng tù sau khi anh này thừa nhận hành vi rửa tiền (hơn 14 triệu EUR tiền mặt). Được biết, cả ông Vladimir và con trai ông là Semen Kuksov đều được cấp quốc tịch Malta vào năm 2022, chỉ vài tuần trước khi Quốc đảo Địa Trung Hải này cấm người dân Nga tham gia chính sách MEIN (chính sách nhập quốc tịch cho nhà đầu tư đặc biệt). 

Theo Điều 13 của Luật quốc tịch Malta, Bộ trưởng có thể thu hồi quốc tịch của người có quốc tịch đó theo chính sách MEIN (hoặc tiền thân của nó là MIIP) nếu họ bị kết án từ 12 tháng tù trở lên trong vòng 7 năm kể từ khi nhập tịch. Tuy nhiên, trong một số trường hợp có thể không cần đến lý do kết án, Malta vẫn có thể tước quyền công dân của cá nhân nhập quốc tịch. Cụ thể, đầu năm nay, chính quyền Malta đã thu hồi quốc tịch của một người Israel do phát triển phần mềm gián điệp sau khi Bộ Tài chính Mỹ đưa anh này vào danh sách trừng phạt các quốc gia bị chỉ định đặc biệt.  

Xem thêm: Tổng hợp Chương trình định cư Malta mới nhất

Các quốc gia đưa ra Chương trình nhập quốc tịch thông qua đầu tư mong muốn ngăn chặn những điều không mong muốn làm ảnh hưởng đến danh tiếng và tính liêm chính của Chương trình bằng việc nỗ lực kiểm tra thông tin của đương đơn, thậm chí yêu cầu những người này phải trải qua nhiều bước thẩm định độc lập. Chẳng hạn như với vụ việc mới đề cập, Semen Kuksov được xác minh là không có tiền án tiền sự trước năm 2024. 

Dù vậy, thỉnh thoảng vẫn có những đối tượng sở hữu quốc tịch thứ hai với mong muốn thoát tội nếu có hành vi bất hợp pháp. Hầu hết các quốc gia có Chương trình đầu tư sở hữu quốc tịch đều có quyền thôi quốc tịch các cá nhân vi phạm trong một số trường hợp nhất định, điển hình như phạm tội hình sự nghiêm trọng hoặc che giấu thông tin bất lợi và gian lận để sở hữu quốc tịch. 

Ví dụ, Síp đã tước quyền công dân của hàng trăm cá nhân nhập tịch bất hợp pháp thông qua Chương trình đầu tư sở hữu quốc tịch trước đó. Năm 2018, Saint Lucia đã thu hồi quốc tịch của 18 nhà đầu tư sở hữu quốc tịch thông qua diện đầu tư, những người được xem là khiến quốc gia này “mang tiếng”.

Malta sẽ thực hiện thẩm định nghiêm ngặt và Chính phủ quốc gia này cho biết đã thực hiện các biện pháp bảo vệ khi phát sinh vấn đề nghiêm trọng sau cấp quốc tịch cho nhà đầu tư nước ngoài. Đồng thời, các nhà môi giới bất động sản ở Malta cũng sẽ bị phạt nếu không xác minh nguồn vốn hợp pháp của nhà đầu tư xin nhập quốc tịch. 

Trước đó, một đại lý bất động sản ở quốc gia này đã bị phạt 48,000 EUR vì không xác minh nguồn vốn hợp pháp của một nhà đầu tư xin nhập quốc tịch bằng việc đầu tư bất động sản trị giá 2 triệu EUR. Án phạt này chưa phải là cuối cùng bởi đại lý bất động sản này vẫn có thể nộp đơn kháng cáo. 

Theo Đơn vị Phân tích Tài chính Malta cho biết họ đã xem xét các hồ sơ và phát hiện 35% trường hợp có nguy cơ rửa tiền cao do giá trị mua lại cao hoặc người mua đã trả đủ tiền không cần thế chấp. Đồng thời, đơn vị này nhận thấy công ty bất động sản không thẩm định kỹ lưỡng việc mua lại tài sản. Công ty này chỉ thu thập thông tin về tài sản, nghề nghiệp, hoạt động kinh doanh của nhà đầu tư là chưa đủ, mà cần xác minh thông tin nguồn tài sản dựa trên các tài liệu, đặc biệt là do rủi ro của các vụ việc tăng cao để củng cố thêm xác nhận nguồn gốc tài sản là hợp pháp. 

Thực ra, không riêng gì các chương trình đầu tư sở hữu quốc tịch, với các trường hợp mua bất động sản khác, các đại lý bất động sản ở Malta có nghĩa vụ xác minh nguồn gốc tài sản trong mỗi giao dịch. Đơn vị Phân tích Tài chính Malta thường xuyên kiểm soát và đưa ra hình phạt đối với bất kỳ sai sót nào có liên quan đến vấn đề này. 

Một ví dụ trích dẫn từ Đơn vị Phân tích Tài chính Malta liên quan đến việc mua 2 bất động sản của một khách hàng nhập tịch thông qua Chương trình đầu tư sở hữu quốc tịch của quốc gia này. Các tài sản được mua đều nằm tại một trong những khu vực được chỉ định đặc biệt với tổng giá trị hơn 2 triệu EUR, cả 2 giao dịch đều diễn ra chưa đầy 1 năm. Mặc dù đại lý bất động sản thu thập thông tin chi tiết về nguồn tài sản của nhà đầu tư, bao gồm thông tin doanh nghiệp, báo cáo tài chính, song vẫn chưa được xem là đầy đủ. Xem xét kỹ hơn sẽ thấy rằng báo cáo tài chính doanh nghiệp của khách hàng không có lãi và thua lỗ hàng năm, khiến họ đặt dấu chấm hỏi làm thế nào khách hàng này có thể mua bất động sản trị giá 2 triệu EUR và rót vốn 200,000 EUR vào công ty với tư cách là cổ đông. Tuy nhiên, trong trường hợp này, nhà đầu tư không bị ảnh hưởng, thực tế là chỉ đang xem xét hành vi của đại lý bất động sản có vi phạm quy định không, chứ không ảnh hưởng đến quyền chuyển nhượng tài sản của người mua hoặc bán.